قوتابخانةى ئؤراسيايى نويَ: ليظ طؤميلؤظ، ئالكساندةر دؤطين ليظ طؤميلؤظ - ثةرضةكردةى روسيا:
لةقةلَةميبدةين. رةنطبيَ ئةو ئةوةندةى بشيَ خؤى لة خويَ،دنةوةى جيؤسياسي نةدابيَ، بةلاَم لة تويَي بةرهةمةكانييةوة طةليَك نؤرِينء بؤضونى جيؤثؤليتيكى دةردةكةويَـت. روانطةى ناوبراو لةبنةرِةتدا نةذادييةء ريَكخستةى ئةتنى هيَلَى زةقى تيََنؤرِينةكةى ثيَكدةهيَنيَ كة دو تايبةتمةندى "ئؤرطاني"ء " حةتميةتى جوطرافى" لةخؤدةطريَت. ئةم دوانةش لاى راتظةل، كيلينء هاوسهؤفةر كرؤكى جيؤسياسةت ثيَكدةهيَنن. خويَندنةوةكانى طؤميلؤظ، ثةيوةندى بة نةخشةى كؤنى ئةتنى ئؤراسياوة هةية كة تيَيدا ستيَث، جةنةطةلَء شارستانى طةلانى رةوةند زةقدةكاتةوة.
ئةو روانطةيةكى نويَ سةبارةت بة ميَذوى سياسي خؤرهةلاَتى ئؤراسيا دةخاتةروء دةلَيَ ئةم ناوضةية تةنها ثاشكؤيةكى شارستانى خؤرئاوا نيية، بةلَكو مةلَبةنديَكى سةربةخؤء ديناميكى بنةضةى ئةتنيء فةرهةنطية كة ميَذوى سياسي، ثيَشكةوتنى تةكنيكىء حكوميي بةديهيَناوة. فةرهةنطى ئؤراسياء كؤمةلَة ئةتنيةكانى، جيهانى فرةرةهةند دةنويَنن كة ثيَشتر نمونةى نةبوة. طؤكيلؤظ ئةو بةرئةنجامة دةخاتةرو كة روسةكان، تةنها لكيَك لة سلاظة خؤرهةلاَتييةكان نيين، بةلَكو ئةتنؤسيَكى تايبةتن كة لةسةر بنضينةى تيَكةلاَوبونى تؤرةمةى توركى- سلاظى دروسبون. لةمةوة ناراستةوخؤ ئةوة دةسةلميَنيَ كة توخمى روسي بةسةر ئةو سةرزةمينة بةثيتانةدا زالَبوة كة ئةتنؤسي توركى تيَدا هةبوة. لة ئاكامى ئةمةدا شارستانى روسياى مةزن لةسةر ريشةى تيَكةلَبونى نةذادى توركى- سلاظى هاتؤتةكايةوة. ئةمة ثاشخانيَكى جوطرافى واى خستؤتةوة كة بريتية لة هاوثةيوةندى ميَذويي ستيَثء جةنطةلَ. كارليَكى جيؤثؤليتيكى ستيَثء جةنطةلَ، طةوهةرى